Stap 1: De starter bereiden (gist activeren)
Verkruimel de verse gist in een kom samen met 1 eetlepel suiker en roer tot de gist vloeibaar wordt.
Voeg aan de vloeibare gist 3 eetlepels bloem en 40 ml warm (niet heet) water toe. Het is belangrijk dat alle ingrediënten warm zijn, om de activering van de gist niet te stoppen.
Roer goed tot een gladde, middelmatig dikke pap ontstaat.
Bedek de kom met een doek of folie en laat op een warme plaats ongeveer 15-20 minuten staan, totdat het mengsel in volume verdubbelt en er belletjes op het oppervlak verschijnen. Dit geeft aan dat de gist is geactiveerd.
Stap 2: Het basisdeeg kneden
Zeef in een grote kom of bakplaat ongeveer 900 gram van de bloem. Zeven helpt om lucht in de bloem te brengen, wat bijdraagt aan een luchtigere kozunak.
Maak een kuiltje in het midden van de bloem.
Voeg in het kuiltje de 5 eieren en 300 gram suiker toe. Roer met een vork tot de suiker begint op te lossen en de eieren goed met de suiker zijn gemengd.
Voeg de licht verwarmde melk, olie, 50 gr gesmolten boter, 2 zakjes vanille, citroen- en sinaasappelschil toe. Roer om alles goed te mengen.
Voeg de geactiveerde giststarter toe aan de vloeibare ingrediënten in het kuiltje.
Roer alles voorzichtig, beginnend met het geleidelijk toevoegen van bloem van de randen van het kuiltje naar het midden. Roer eerst met een vork en begin daarna met de handen te kneden. Het resultaat is een zeer plakkerig en moeilijk te kneden deeg.
Stap 3: Intensief kneden
Bestrooi het werkvlak royaal met bloem.
Giet het plakkerige deeg op het werkvlak. Bestrooi het ook van bovenaf met wat bloem.
Begin krachtig te kneden gedurende ongeveer 15-20 minuten. Het kneden ontwikkelt de gluten in het deeg, wat leidt tot de karakteristieke "draden" van de kozunak.
Tijdens het kneden, til het deeg periodiek op en sla het ("klop") op het werkvlak – traditioneel worden ongeveer 100 slagen gemaakt. Dit helpt de elasticiteit van het deeg. Kneed tot het deeg glad, elastisch wordt en minder plakt (maar het moet nog steeds zacht blijven).
Ik weet niet zeker of het slaan van het deeg helpt bij de elasticiteit, maar het werkt zeker therapeutisch om alle negatieve energie eruit te krijgen, wat belangrijk is, want eten is het lekkerst als het met veel liefde is bereid.
Stap 4: Eerste rijs
Vet een grote kom of pan in.
Vorm het geknede deeg tot een gladde bal en leg het in de ingevette kom.
Bedek de kom goed met vershoudfolie of, als je een pan gebruikt, leg de deksel erop. Dit is belangrijk om te voorkomen dat er een korst op het deeg ontstaat.
Laat het deeg op een warme plaats ongeveer 1.5 - 2 uur rijzen, of totdat het in volume verdrievoudigd is. Mijn oma zette het altijd in de oven, zonder deze aan te zetten.
Stap 5: Vulling toevoegen en vormen
Nadat het deeg goed gerezen is, kneed het lichtjes op een ingevet werkvlak om de lucht eruit te laten.
Verdeel het deeg in twee gelijke delen (voor twee kozunaks).
Neem één deel, rek het lichtjes uit en bestrooi met de helft van de rozijnen (of een andere vulling naar keuze). Kneed lichtjes om de rozijnen te verdelen.
Verdeel dit deel in drie gelijke ballen. Vorm van elke bal een lange streng (rol). Probeer de strengen ongeveer even lang te maken.
Vlecht de drie strengen tot een klassieke vlecht. Stop de uiteinden eronder.
Herhaal het proces met de tweede helft van het deeg en de resterende rozijnen.
Stap 6: Tweede rijs
Breng de gevlochten kozunaks voorzichtig over naar een bakplaat met bakpapier.
Bedek ze opnieuw met folie en een doek.
Laat ze op een warme plaats nog ongeveer 1 - 1.5 uur rijzen, of totdat ze in volume verdubbelen en de bakplaat vullen.
Stap 7: Bestrijken en bestrooien
Verwarm de oven voor op 160°C (met ventilator). (Opmerking: De temperatuur kan variëren afhankelijk van de oven.)
Klop in een kleine kom de eidooier van het zesde ei met 1-2 eetlepels melk. De melk voorkomt dat de korst aanbrandt.
Bestrijk de oppervlakte van de gerezen kozunaks voorzichtig met het eimengsel, met behulp van een zachte kwast of je vingers.
Bestrooi royaal met kristalsuiker voor een knapperige korst en gehakte pistachenoten (of andere noten naar keuze, zoals geschaafde amandelen, walnoten, enz.).
Stap 8: Bakken
Plaats de bakplaat met de kozunaks in de voorverwarmde oven op het onderste rooster.
Bak ongeveer 30-35 minuten. Houd de kozunaks in de gaten – als ze te snel bruin worden aan de bovenkant, bedek ze dan losjes met aluminiumfolie om te voorkomen dat ze verbranden terwijl ze van binnen gaar worden.
Om te controleren of de kozunak gaar is, prik je in het dikste deel met een houten spies of tandenstoker. Als deze er schoon en droog uitkomt, zonder aangekoekt deeg, dan is hij gaar.
Haal de gare kozunaks uit de oven.
Stap 9: Afkoelen
Laat de kozunaks ongeveer 10-15 minuten licht afkoelen in de vormen, haal ze er daarna voorzichtig uit en leg ze op een metalen rooster om volledig af te koelen. Dit voorkomt dat de onderkant vochtig wordt.
Eenmaal volledig afgekoeld, is je huisgemaakte kozunak klaar! Geniet van het zachte, luchtige deeg met draden.
Fijne feestdagen en eet smakelijk!